Verwoesting van unieke archeologische site voor distributiecentrum Oranjedorp

Ondanks strikte regelgeving heeft de gemeente Emmen groen licht gegeven voor de bouw van een groot distributiecentrum bij Oranjedorp, waardoor een unieke archeologische vindplaats verloren is gegaan. Zembla heeft na eigen onderzoek geconcludeerd dat alle waardevolle bodemschatten voorgoed zijn verdwenen nu de bouw van start is gegaan.

Geen rekening houden met archeologische vondsten bij Oranjedorp

Uit vrijgegeven e-mails tussen vastgoedontwikkelaar Solidiam en de gemeente blijkt dat er onderling afspraken zijn gemaakt waarbij geen rekening werd gehouden met de aanwezige archeologische vondsten. In oktober 2022 verzocht de ontwikkelaar de gemeente om bevestiging dat de grond ‘bouwrijp’ zou worden opgeleverd en dat er geen rekening gehouden hoefde te worden met archeologische vondsten. De gemeente ging hiermee akkoord.

Op dat moment moest echter nog archeologisch onderzoek worden uitgevoerd, waaruit later bleek dat de verwachtingen van archeologische vondsten hoog waren. Desondanks werd er geen rekening gehouden met deze bevindingen tijdens de vergunningverlening voor de bouw van het distributiecentrum.

Onbegrijpelijk

Deskundigen, waaronder het hoofd uitvoering van het archeologisch onderzoeksbureau Timo Vanderhoeven, benadrukken dat het onbegrijpelijk is dat de gemeente heeft ingestemd met de bouw zonder de waardevolle archeologische site te beschermen, wat in strijd is met internationale verdragen zoals het Verdrag van Malta.

Unieke vindplaats

De Rijksdienst voor Cultureel Erfgoed (RCE) en hoogleraar archeologie Daan Raemaekers reageren geschokt op de onthullingen. De lap grond langs de A37 wordt hierbij beschreven als een ‘unieke vindplaats’ vergelijkbaar met Pompeï in Italië.

Veenwinning rond Oranjedorp

De gemeente verdedigt zich door te stellen dat het gebied rond Oranjedorp in het verleden al was vergraven voor veenwinning. Bovendien hebben er volgens de gemeente al eerder infrastructurele werkzaamheden plaatsgevonden. Daarom werd aangenomen dat er geen archeologische resten meer aanwezig waren. Echter, de wettelijke verplichting tot archeologisch onderzoek werd niet nageleefd.

Bezwaar

Omwonenden die bezwaar maakten tegen de bouw van het distributiecentrum trokken hun bezwaren uiteindelijk in en schikten met de ontwikkelaar toen bleek dat juridisch verzet weinig kans van slagen had. Hierdoor werd de vergunning onherroepelijk en kon de gemeente geen verdere eisen stellen aan de bouw.

“Niet bekend met archeologische waarde”

De gemeenteraad van Emmen is niet op de hoogte gebracht van de archeologische waarde van het terrein. Tevens waren ze niet op de hoogte van de vrijgave ervan voor bouwdoeleinden. Raadslid Robart de Jong kondigt aan een motie van wantrouwen in te dienen tegen wethouder René van der Weide.

Het distributiecentrum op Bedrijvenpark A37,zal een oppervlakte van 16.000 vierkante meter beslaan. Dat werd door omwonenden in Oranjedorp als te groot beschouwd. Het ligt op slechts 80 meter afstand van nabijgelegen huizen. De buurtbewoners waren zich niet bewust van de archeologische waarde van het terrein toen de gemeente het in 2022 verkocht aan vastgoedontwikkelaar Solidiam.

Bron: RTV Drenthe / Afbeelding: Google Maps